Nếu doanh nghiệp đang muốn đưa thực phẩm – như mật ong, bánh kẹo, hay bún khô – vào thị trường Trung Quốc, thì GB Standards là khái niệm bạn cần nắm rõ. Đây là hệ thống tiêu chuẩn quốc gia của Trung Quốc, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn và chất lượng thực phẩm nhập khẩu. Nhưng GB Standards là gì, và làm sao để đáp ứng nó khi xuất khẩu? Á Châu sẽ cùng doanh nghiệp tìm hiểu chi tiết để chuẩn bị thật tốt nhé!
GB Standards là gì và tại sao quan trọng?
GB Standards (viết tắt của “Guóbiāo” – Tiêu chuẩn Quốc gia) là các tiêu chuẩn do Ủy ban Quản lý Tiêu chuẩn hóa Quốc gia Trung Quốc (SAC) ban hành, thuộc sự quản lý của Tổng cục Giám sát Thị trường (SAMR) và Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC). Với thực phẩm, GB Standards bao gồm cả tiêu chuẩn bắt buộc (ký hiệu GB) và tự nguyện (ký hiệu GB/T – “T” là “Tuījiàn”, khuyến nghị). Việc tuân thủ các tiêu chuẩn này không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là cách để doanh nghiệp kiểm soát chất lượng, tránh rủi ro bị trả hàng.
1. Vai trò của GB Standards
- Đảm bảo thực phẩm nhập khẩu đáp ứng yêu cầu an toàn, vệ sinh, và dinh dưỡng của Trung Quốc.
- Là cơ sở để GACC kiểm tra tại cửa khẩu và SAMR giám sát trên thị trường.
2. Tầm quan trọng khi xuất khẩu
- Không đạt GB Standards, sản phẩm có thể bị từ chối nhập khẩu, tiêu hủy, hoặc doanh nghiệp bị phạt, gây thiệt hại lớn về kinh tế và uy tín.
Tiêu chuẩn GB Standards: Doanh nghiệp cần đáp ứng những gì?
GB Standards áp dụng cho thực phẩm rất đa dạng, tùy thuộc vào loại sản phẩm. Dưới đây là các yêu cầu chính mà doanh nghiệp cần chú ý:
1. Kiểm soát chất lượng sản phẩm
- Vi sinh: Giới hạn nghiêm ngặt với vi khuẩn như Salmonella (âm tính trong 25g), E.coli (dưới 3 MPN/g cho bánh kẹo).
- Hóa chất: Không vượt ngưỡng kim loại nặng (chì dưới 0,2 mg/kg cho mật ong), dư lượng thuốc trừ sâu theo GB 2763-2021.
- Phụ gia: Chỉ dùng chất trong danh mục GB 2760-2014 (như phẩm màu tự nhiên cho bánh kẹo).
2. Quy trình sản xuất
- Vệ sinh: Cơ sở phải tuân thủ GB 14881-2013 (tiêu chuẩn vệ sinh thực phẩm), như khử trùng bình nước ở 80°C hoặc dụng cụ trộn bột sạch không bám dầu.
- Nhiệt độ: Ví dụ, nước đóng bình cần khử trùng ozone ở 0,4 mg/L, bánh kẹo nướng ở 180°C để diệt khuẩn.
3. Nhãn mác và bao bì
- Yêu cầu nhãn: Theo GB 7718-2011, nhãn phải bằng tiếng Trung, ghi rõ tên sản phẩm, thành phần, ngày sản xuất, hạn sử dụng, và mã số GACC.
- Bao bì: Phải đạt GB 9685-2016, không thôi nhiễm hóa chất (như BPA dưới 0,05 mg/kg cho chai nước).
Quy trình tuân thủ GB Standards: Làm sao để bắt đầu?
Để xuất khẩu thực phẩm sang Trung Quốc, doanh nghiệp cần chuẩn bị để đáp ứng GB Standards qua các bước sau:
Bước 1: Xác định tiêu chuẩn áp dụng
- Tra cứu GB Standards phù hợp (như GB 19298-2014 cho nước đóng chai, GB 14963-2011 cho mật ong) trên website SAC hoặc GACC.
Bước 2: Kiểm tra sản phẩm
- Gửi mẫu đến phòng thí nghiệm được SAMR công nhận (như CIQ lab) để kiểm tra vi sinh, hóa chất, và phụ gia (ví dụ: kiểm tra E.coli cho bún khô).
Bước 3: Đăng ký với GACC
- Theo Decree 248 (2022), cơ sở sản xuất phải đăng ký với GACC, nhận mã số (ví dụ: CN12345) để ghi trên nhãn sản phẩm.
Bước 4: Chuẩn bị hồ sơ xuất khẩu
- Lập hồ sơ gồm giấy kiểm nghiệm, chứng nhận xuất xứ (CO), và hóa đơn thương mại, nộp qua hệ thống Single Window của GACC.
Bước 5: Kiểm soát chất lượng liên tục
- Kiểm tra định kỳ (hàng tháng với nước, hàng quý với bánh kẹo) để đảm bảo sản phẩm luôn đạt GB Standards khi GACC kiểm tra tại cảng.
Điểm khác biệt của GB Standards so với tiêu chuẩn khác
GB Standards có những đặc trưng riêng mà doanh nghiệp cần nắm để chuẩn bị phù hợp:
1. Tiêu chuẩn bắt buộc và tự nguyện
- GB là bắt buộc (như GB 2762-2022 về giới hạn chất độc), GB/T là tự nguyện nhưng thường được nhà nhập khẩu yêu cầu để tăng uy tín.
2. Tập trung vào kiểm tra tại cửa khẩu
- Khác với FSSC 22000 chú trọng hệ thống, GB Standards kiểm tra trực tiếp sản phẩm qua CIQ (China Inspection and Quarantine) tại cảng.
3. Quy định chi tiết theo sản phẩm
- Mỗi loại thực phẩm có GB riêng (như GB 10765-2021 cho sữa bột trẻ em), đòi hỏi doanh nghiệp nghiên cứu kỹ từng mã số.
Những lưu ý khi áp dụng GB Standards
Để tránh rủi ro khi xuất khẩu sang Trung Quốc, doanh nghiệp cần chú ý:
1. Hiểu rõ yêu cầu từng loại thực phẩm
- Ví dụ, nước đóng bình cần kiểm tra TDS (dưới 1000 mg/L), mật ong kiểm tra HMF (dưới 40 mg/kg).
2. Hợp tác với phòng thí nghiệm uy tín
- Lab trong nước có thể không đủ tiêu chuẩn; chọn lab được GACC công nhận để kết quả có giá trị pháp lý.
3. Chuẩn bị cho kiểm tra đột xuất
- GACC có thể kiểm tra cơ sở tại Việt Nam nếu nghi ngờ, nên duy trì vệ sinh và ghi chép đầy đủ (như “lọc nước RO ngày 21/2, pH 7,2”).
GB Standards không chỉ là bộ tiêu chuẩn pháp lý mà còn là thước đo để doanh nghiệp kiểm soát chất lượng, đáp ứng thị trường Trung Quốc đầy tiềm năng. Từ kiểm tra sản phẩm, đăng ký GACC, đến duy trì tiêu chuẩn, mỗi bước đều cần sự nghiêm túc và tỉ mỉ. Á Châu tin rằng với hướng dẫn trên, bạn sẽ dễ dàng tuân thủ GB Standards, sẵn sàng đưa thực phẩm Việt vào tay người tiêu dùng Trung Quốc.
Những thông tin bổ sung để xuất khẩu thực phẩm sang Trung Quốc với GB Standards
Ngoài việc tuân thủ GB Standards, đăng ký với GACC, và kiểm tra sản phẩm, doanh nghiệp cần chú ý thêm một số yếu tố pháp lý, kỹ thuật và thương mại để đảm bảo lô hàng được thông quan và phân phối hợp pháp tại Trung Quốc. Dưới đây là các điểm quan trọng cần bổ sung:
1. Chứng nhận xuất xứ (Certificate of Origin – CO)
- Mục đích: Chứng minh thực phẩm được sản xuất tại Việt Nam, hỗ trợ thông quan và hưởng ưu đãi thuế từ Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA).
- Chi tiết: Xin Form E từ Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), ghi rõ nguồn gốc (như “mật ong từ Đắk Lắk”) để giảm thuế từ 10% xuống 0% cho bánh kẹo.
- Lưu ý: Kết hợp với GB Standards để tăng tính hợp lệ của lô hàng tại hải quan Trung Quốc.
2. Đăng ký nhãn hiệu tại Trung Quốc
- Mục đích: Bảo vệ thương hiệu thực phẩm, tránh bị sao chép hoặc tranh chấp pháp lý tại thị trường đông dân này.
- Chi tiết: Đăng ký qua CNIPA (China National Intellectual Property Administration) nếu muốn xây dựng thương hiệu lâu dài (như “Bún Việt” hoặc “Mật ong Tây Nguyên”).
- Lợi ích: Ngăn chặn hàng giả, tăng giá trị sản phẩm khi phân phối qua các sàn như Tmall, JD.com.
3. Kiểm soát vận chuyển và bảo quản
- Mục đích: Đảm bảo thực phẩm giữ nguyên chất lượng trong hành trình từ Việt Nam sang Trung Quốc (thường 7-15 ngày bằng đường biển hoặc đường bộ).
- Chi tiết: Dùng container lạnh (0-4°C cho nước đóng bình), bao bì hút chân không (cho bánh kẹo), kiểm soát độ ẩm (dưới 13% cho bún khô). Ghi nhật ký vận chuyển (nhiệt độ, độ ẩm) để chứng minh với CIQ tại cảng.
- Đặc thù: Bao bì đạt GB 9685-2016 phải chịu được nhiệt độ và độ ẩm thay đổi mà không rách.
4. Hiểu về thuế quan và mã HS
- Mục đích: Xác định mức thuế nhập khẩu và thủ tục hải quan cho thực phẩm tại Trung Quốc.
- Chi tiết: Tra cứu mã HS qua hệ thống hải quan Trung Quốc (như HS 0409.00 cho mật ong, HS 1905.90 cho bánh kẹo), tận dụng ACFTA để giảm thuế (ví dụ: mật ong từ 15% xuống 0%).
- Lưu ý: Sai mã HS hoặc thiếu Form E có thể khiến hàng bị giữ tại cảng hoặc chịu thuế cao hơn.
5. Hợp tác với nhà nhập khẩu Trung Quốc
- Mục đích: Nhà nhập khẩu chịu trách nhiệm chính trong thông quan và phân phối, giúp doanh nghiệp tuân thủ GB Standards và GACC.
- Chi tiết: Tìm đối tác qua hội chợ (như CIIE – China International Import Expo) hoặc sàn B2B (Alibaba), ký hợp đồng rõ ràng về trách nhiệm (nộp hồ sơ GACC, kiểm tra CIQ).
- Lợi ích: Giảm rủi ro pháp lý, hỗ trợ xử lý nếu hàng bị giữ tại cảng.
6. Chuẩn bị cho kiểm dịch và kiểm tra tại cảng
- Mục đích: Sẵn sàng xử lý nếu lô hàng bị CIQ (China Inspection and Quarantine) kiểm tra hoặc từ chối nhập khẩu.
- Chi tiết: Lập quỹ dự phòng (khoảng 500-1000 USD/lô) để trả phí lưu kho, tiêu hủy, hoặc tái xuất. Chỉ định đại diện tại Trung Quốc (Agent) để liên hệ với GACC/CIQ khi cần.
- Đặc thù: Với nước đóng bình, nếu nhiễm Pseudomonas, CIQ có thể yêu cầu kiểm tra lại hệ thống lọc tại Việt Nam.
Lời khuyên
Để xuất khẩu thực phẩm sang Trung Quốc với GB Standards, doanh nghiệp cần kết hợp giữa tiêu chuẩn kỹ thuật (GB), đăng ký GACC, và các yếu tố thương mại (CO, thuế). Đừng chỉ tập trung vào sản phẩm mà bỏ qua vận chuyển, nhãn hiệu, hay đối tác nhập khẩu. Hãy kiểm nghiệm định kỳ (hàng tháng với nước, hàng quý với mật ong), lưu trữ hồ sơ đầy đủ, và tận dụng ACFTA để giảm chi phí. Với sự nghiêm túc này, bạn sẽ không chỉ thông quan suôn sẻ mà còn xây dựng chỗ đứng tại thị trường Trung Quốc.
03 THẾ MẠNH Á CHÂU
Trong Dịch Vụ Xin Giấy Chứng Nhận Thực Phẩm
Trọn gói - Không phát sinh chi phí
Á Châu chịu trách nhiệm 100% (pháp lý, quy trình, chi phí,... từ lúc bắt đầu tới khi nhận được giấy chứng nhận). Không chỉ ở vai trò là người đọc luật, và áp dụng luật, mà chúng tôi còn đặt mình vào vị trí khách hàng để đưa ra những giải pháp vừa giải quyết các trường hợp khó vừa tối ưu chi phí.
Nhiều kinh nghiệm thực tiễn
Với hơn 12 năm hoạt động lĩnh vực xin giấy tờ trên Toàn Quốc, Á Châu chuyên hỗ trợ xin giấy phép thực phẩm cho nhà hàng, quán ăn, xưởng chế biến, sản xuất, đóng gói. Am hiểu quy trình pháp lý và kiểm định, chúng tôi cam kết tư vấn chính xác, xử lý nhanh, giúp doanh nghiệp sớm đạt chứng nhận thực phẩm.
Đồng hành dài lâu
Không chỉ là một đối tác mà còn hơn cả thế, chúng tôi mong muốn trở thành người đồng hành pháp lý tuyệt vời để có thể sẵn sàng hỗ trợ bất cứ lúc nào khi doanh nghiệp cần. Sau khi bàn giao giấy phép, Á Châu sẽ tiếp tục hỗ trợ giải đáp các thắc mắc liên quan đến việc kiểm tra định kỳ và kiểm tra ngẫu nhiên.
Doanh nghiệp có thể dễ dàng tìm được đơn vị nhận xin giấy phép nhưng để tìm được đơn vị chuyên mảng thực phẩm và cam kết đồng hành lâu dài về mặt thanh tra hậu kiểm thì rất khó. Á Châu hiểu rằng, cái mà doanh nghiệp cần không chỉ là tờ giấy mà còn cần hậu phương để hỗ trợ bất cứ khi nào. Ngoài ra, chúng tôi sẽ thông báo đến doanh nghiệp những thay đổi liên quan đến luật an toàn thực phẩm mới nhất để doanh nghiệp kịp thời nắm bắt.
