Nếu doanh nghiệp đang nhắm đến thị trường Châu Âu với các sản phẩm như mật ong, bánh kẹo, hay bún khô, thì EFSA (European Food Safety Authority) là cái tên bạn cần hiểu rõ. Đây là cơ quan an toàn thực phẩm của Liên minh Châu Âu (EU), đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sản phẩm bạn xuất khẩu đáp ứng tiêu chuẩn cao về chất lượng và an toàn. Nhưng EFSA là gì, và làm sao để tuân thủ yêu cầu của họ? Á Châu sẽ cùng doanh nghiệp khám phá chi tiết để chuẩn bị thật tốt nhé!
EFSA là gì và tại sao quan trọng?
EFSA là cơ quan độc lập của EU, được thành lập năm 2002 tại Parma, Ý, với sứ mệnh cung cấp đánh giá khoa học về rủi ro thực phẩm và đưa ra tư vấn cho các nhà quản lý EU. Không giống như một “chứng nhận” mà bạn xin được, EFSA là tổ chức đứng sau các tiêu chuẩn pháp lý mà thực phẩm xuất khẩu vào EU phải đáp ứng. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải nghiêm túc trong kiểm soát chất lượng để sản phẩm được chấp nhận tại thị trường 27 nước thành viên.
1. Vai trò của EFSA
- Đánh giá rủi ro khoa học cho thực phẩm, từ nguyên liệu đến sản phẩm cuối cùng.
- Tư vấn cho Ủy ban Châu Âu (European Commission) về luật an toàn thực phẩm.
2. Tầm quan trọng khi xuất khẩu
- Nếu không đạt tiêu chuẩn EFSA đánh giá, sản phẩm có thể bị cấm nhập khẩu, tịch thu, hoặc doanh nghiệp phải chịu chi phí tái xuất tốn kém.
Tiêu chuẩn EFSA: Doanh nghiệp cần đáp ứng những gì?
EFSA không trực tiếp cấp phép, nhưng các đánh giá của họ là cơ sở để Ủy ban Châu Âu quyết định sản phẩm có được phép lưu hành không. Dưới đây là các yêu cầu chính mà doanh nghiệp cần chú ý:
1. Kiểm soát chất lượng sản phẩm
- Vi sinh: Giới hạn nghiêm ngặt với vi khuẩn như Salmonella (dưới mức phát hiện), E.coli (dưới 1 CFU/100ml cho nước uống).
- Hóa chất: Không vượt ngưỡng tối đa dư lượng (MRLs) thuốc trừ sâu, kim loại nặng (chì dưới 0,01 mg/kg cho mật ong).
- Phụ gia: Chỉ dùng chất trong danh mục cho phép của EU (như E-number), ví dụ: màu thực phẩm tự nhiên thay vì tổng hợp.
2. Quy trình sản xuất
- Good Manufacturing Practices (GMP): Cơ sở sản xuất phải sạch, thiết bị khử trùng định kỳ (như bình chứa nước rửa ở 80°C).
- Truy xuất nguồn gốc: Ghi chép từ nguồn nguyên liệu (như gạo làm bún) đến đóng gói để chứng minh an toàn khi kiểm tra.
3. Đánh giá rủi ro đặc thù
- Với thực phẩm “novel” (mới, chưa dùng trước 1997 tại EU), EFSA yêu cầu kiểm tra kỹ lưỡng về an toàn (như bún khô có phụ gia mới).
- Ví dụ: Mật ong cần kiểm tra kháng sinh (chloramphenicol dưới 0,3 ppb) do quy định EU rất khắt khe.
Quy trình làm việc với EFSA: Doanh nghiệp cần làm gì?
Để xuất khẩu thực phẩm sang EU, doanh nghiệp không trực tiếp xin “chứng nhận EFSA”, mà cần chuẩn bị để sản phẩm được Ủy ban Châu Âu chấp thuận dựa trên đánh giá của EFSA. Dưới đây là các bước cụ thể:
Bước 1: Xác định sản phẩm thuộc diện nào
- Kiểm tra sản phẩm có phải “novel food” (như nước đóng bình có khoáng chất lạ) hoặc “regulated product” (có phụ gia, GMO) không.
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ khoa học
- Gửi mẫu kiểm nghiệm đến phòng thí nghiệm đạt chuẩn EU (như ISO 17025) để kiểm tra vi sinh, hóa chất, và phụ gia.
- Ví dụ: Bánh kẹo cần báo cáo không vượt 0,1 mg/kg chì, mật ong cần âm tính với kháng sinh.
Bước 3: Nộp hồ sơ qua Ủy ban Châu Âu
- Hồ sơ (dossier) gửi qua hệ thống e-submission của EC, bao gồm thuyết minh quy trình sản xuất (như “lọc nước RO ở 10 bar, ozone 0,4 mg/L”).
Bước 4: Chờ EFSA đánh giá
- EFSA sẽ xem xét trong 6-9 tháng, có thể yêu cầu bổ sung dữ liệu (như thử nghiệm trên nhóm nhạy cảm nếu là thực phẩm trẻ em).
Bước 5: Duy trì tiêu chuẩn sau phê duyệt
- Sau khi được chấp thuận, sản phẩm vẫn phải kiểm nghiệm định kỳ để đảm bảo chất lượng không thay đổi.
Những điểm khác biệt của EFSA so với tiêu chuẩn khác
EFSA có một số đặc trưng mà doanh nghiệp cần lưu ý khi so với các tiêu chuẩn như FDA (Mỹ):
1. Tập trung vào phòng ngừa
- EFSA yêu cầu đánh giá rủi ro toàn diện từ trước khi sản phẩm lưu hành, không chỉ xử lý khi có vấn đề.
2. Minh bạch dữ liệu
- Mọi kiểm nghiệm phải công khai, có thể truy cập bởi công chúng qua hệ thống EFSA, tăng áp lực kiểm soát chất lượng.
3. Quy định chặt về kháng sinh và GMO
- EU cấm nhiều kháng sinh trong thực phẩm (như tetracycline trong mật ong) và yêu cầu ghi rõ GMO nếu có, khác với Mỹ linh hoạt hơn.
Những lưu ý khi làm việc với EFSA
Để tránh rủi ro khi xuất khẩu sang EU, doanh nghiệp cần chú ý:
1. Kiểm tra nguyên liệu từ đầu
- Đảm bảo nhà cung cấp (như trang trại ong, nhà máy bột) cung cấp nguyên liệu không vượt MRLs, vì EFSA kiểm tra rất kỹ.
2. Đầu tư kiểm nghiệm chuyên sâu
- Không chỉ dựa vào lab trong nước; hợp tác với lab EU (như Eurofins) để có kết quả EFSA chấp nhận.
3. Chuẩn bị cho thời gian dài
- Quá trình đánh giá kéo dài, nên lập kế hoạch xuất khẩu sớm (9-12 tháng trước khi giao hàng).
EFSA không chỉ là bộ tiêu chuẩn pháp lý mà còn là cách để doanh nghiệp nâng tầm chất lượng, đáp ứng thị trường EU khắt khe. Từ kiểm soát vi sinh, hóa chất, đến minh bạch quy trình, mỗi yêu cầu đều đòi hỏi sự nghiêm túc và tỉ mỉ. Á Châu tin rằng với hướng dẫn trên, bạn sẽ dễ dàng chuẩn bị hồ sơ, tuân thủ EFSA, và đưa thực phẩm Việt chinh phục Châu Âu.
03 THẾ MẠNH Á CHÂU
Trong Dịch Vụ Xin Giấy Chứng Nhận Thực Phẩm
Trọn gói - Không phát sinh chi phí
Á Châu chịu trách nhiệm 100% (pháp lý, quy trình, chi phí,... từ lúc bắt đầu tới khi nhận được giấy chứng nhận). Không chỉ ở vai trò là người đọc luật, và áp dụng luật, mà chúng tôi còn đặt mình vào vị trí khách hàng để đưa ra những giải pháp vừa giải quyết các trường hợp khó vừa tối ưu chi phí.
Nhiều kinh nghiệm thực tiễn
Với hơn 12 năm hoạt động lĩnh vực xin giấy tờ trên Toàn Quốc, Á Châu chuyên hỗ trợ xin giấy phép thực phẩm cho nhà hàng, quán ăn, xưởng chế biến, sản xuất, đóng gói. Am hiểu quy trình pháp lý và kiểm định, chúng tôi cam kết tư vấn chính xác, xử lý nhanh, giúp doanh nghiệp sớm đạt chứng nhận thực phẩm.
Đồng hành dài lâu
Không chỉ là một đối tác mà còn hơn cả thế, chúng tôi mong muốn trở thành người đồng hành pháp lý tuyệt vời để có thể sẵn sàng hỗ trợ bất cứ lúc nào khi doanh nghiệp cần. Sau khi bàn giao giấy phép, Á Châu sẽ tiếp tục hỗ trợ giải đáp các thắc mắc liên quan đến việc kiểm tra định kỳ và kiểm tra ngẫu nhiên.
Doanh nghiệp có thể dễ dàng tìm được đơn vị nhận xin giấy phép nhưng để tìm được đơn vị chuyên mảng thực phẩm và cam kết đồng hành lâu dài về mặt thanh tra hậu kiểm thì rất khó. Á Châu hiểu rằng, cái mà doanh nghiệp cần không chỉ là tờ giấy mà còn cần hậu phương để hỗ trợ bất cứ khi nào. Ngoài ra, chúng tôi sẽ thông báo đến doanh nghiệp những thay đổi liên quan đến luật an toàn thực phẩm mới nhất để doanh nghiệp kịp thời nắm bắt.
